Zapalenie prostaty | Objawy, przyczyny i leczenie infekcji gruczołu krokowego

Zapalenie prostaty to schorzenie, które może dotknąć praktycznie każdego mężczyznę, niezależnie od wieku. Wyróżniamy jego dwie postaci: ostrą i przewlekłą, które różnią się towarzyszącymi im objawami oraz ich nasileniem. Jak zatem rozpoznać zapalenie gruczołu krokowego i jakie są sposoby leczenia tej choroby? Poniżej znajdują się wszystkie najważniejsze informacje na ten temat.

Spis treści:

1. Co to jest zapalenie prostaty i dlaczego jest takie problematyczne?
2. Objawy zapalenia prostaty. Jak odróżnić typ infekcji bakteryjnej od niebakteryjnej?
3. Przyczyny zapalenia gruczołu krokowego i czynniki ryzyka zwiększające zagrożenie
4. Diagnozowaniu i określenie źródła problemu. Jakie badania należy wykonać?
5. Jak leczyć zapalenie prostaty i dlaczego terapia gruczołu krokowego jest trudna?
6. Leczenie niebakteryjnego zapalenia prostaty
7. Leczenie  bakteryjnego zapalenia gruczołu krokowego
8. Rokowania i skuteczność leczenia

Co to jest zapalenie prostaty?

Zapalenie prostaty (w klasyfikacji ICD 10 oznaczone symbolem N41) to choroba układu moczowo-płciowego, obejmująca gruczoł krokowy. To właśnie on odpowiada za produkcję wydzieliny, w której znajdują się plemniki, zaopatrując je w substancje podnoszące ich jakość. Zapalenie stercza jest dość często występującą dolegliwością, której zwykle towarzyszy obrzęk gruczołu krokowego.

Oprócz tego, objawy mogące świadczyć o rozwoju zapalenia w obrębie prostaty to między innymi ból w okolicy krocza, jąder, prącia czy odbytu, a także trudności z oddawaniem moczu. Pacjenci często odczuwają bolesność w podbrzuszu, pachwinie, miednicy oraz w części krzyżowej kręgosłupa. W niektórych przypadkach chorobie tej towarzyszą również objawy typowe dla grypy.

Zapalenie obejmujące gruczoł prostaty może mieć różne źródła i wystąpić u pacjentów w praktycznie w każdym wieku, również u młodych mężczyzn. Najczęściej za rozwój choroby odpowiada infekcja bakteryjna, ale może mieć ona też inne przyczyny, takie jak chociażby zastój wydzieliny stercza. Zapalenie prostaty może wywoływać nagłe objawy o dużym nasileniu i wówczas mówimy o ostrym zapaleniu prostaty. Dolegliwości wynikające z tej choroby mogą też nie być szczególnie dokuczliwe i utrzymywać się przez długi czas, co jest charakterystyczne dla przewlekłego zapalenia stercza. Co więcej, u niektórych pacjentów objawy zanikają samoistnie, natomiast u innych wymagane jest długie leczenie, co wiąże się też z częstymi nawrotami choroby.

Jak rozpoznać zapalenie prostaty? Objawy infekcji gruczołu krokowego

Objawy zapalenia prostaty mogą być bardzo różne. To jakie dolegliwości wystąpią u konkretnego pacjenta zależy w głównej mierze od rodzaju rozwijającego się u niego zapalenia. Wyróżniamy w związku z tym:

1. Przewlekłe zapalenie prostaty niebakteryjne

Jest to najczęściej występujący rodzaj zapalenia gruczołu krokowego, o którym możemy mówić, gdy utrzymuje się u pacjenta dłużej niż 3 miesiące. W tym przypadku nie ma mowy o infekcji, ale o zapaleniu prostaty oraz podrażnieniu nerwów. W przeciwieństwie do bakteryjnego zapalenia prostaty, u pacjentów z tym typem choroby wyniki przeprowadzonych badań nie wskazują na obecność bakterii w moczu [1].

U pacjentów, u których rozwija się przewlekłe niebakteryjne zapalenie prostaty, objawy mu towarzyszące to między innymi:

• problemy z oddawaniem moczu;
• możliwy ból pojawiający się podczas mikcji;
• bolesność utrzymująca się przez min. 3 miesiące – odczuwana w co najmniej jednym lub kilku obszarach: jąder, pęcherza, penisa, odbytu i/lub krocza;
• problemy z wytryskiem i towarzyszący mu ból.

2. Ostre bakteryjne zapalenie prostaty

Ten rodzaj zapalenia stercza występuje stosunkowo rzadko i jest on wywołany zakażeniem tkanek gruczołu bakteriami, najczęściej z E. coli [2].  W wyniku zakażenia drobnoustrojami, u pacjenta nagle pojawiają się dolegliwości bólowe w obrębie układu moczowo-płciowego o dużym nasileniu, które powinny go skłonić do jak najszybszego skonsultowania się z lekarzem. Bakterie, które odpowiadają za ostre zapalenie prostaty mogą bowiem przenieść się do krwi, tym samym wywołując bakteriemię lub nawet sepsę. Ważne jest zatem, aby szybko podjąć działania powstrzymujące rozwój choroby.

W przypadku mężczyzn, u których występuje ostre zapalenie gruczołu krokowego, objawy to między innymi:

• nagła potrzeba natychmiastowego oddania moczu (przy jednoczesnym wydalaniu za każdym razem niewielkich ilości moczu);
• wysoka gorączka;
• dreszcze;
• problemy z oddawaniem moczu (np. zatrzymanie moczu, przerywany strumień, ból podczas oddawania moczu);
• mętne zabarwienie moczu.

3. Przewlekłe bakteryjne zapalenie prostaty

Ten typ zapalenia gruczołu krokowego występuje dość rzadko, jedynie w 5-10% wszystkich przypadków. Może być ono spowodowane przewlekłym zakażeniem bakteryjnym, najczęściej wywoływanym bakteriami E. coli [2]. Schorzenie to zwykle nie występuje u mężczyzn w młodym wieku, ale raczej u starszych pacjentów. W większości przypadków zapalenie to ma formę łagodnej infekcji, która utrzymuje się przez kilka miesięcy i nie powoduje szczególnie nasilonych dolegliwości [3]. Co więcej, u części mężczyzn objawy choroby pojawiają się, by zaraz nagle zniknąć. Bardzo często u pacjentów z przewlekłym zapaleniem prostaty tego typu występuje też nawracające zakażenie układu moczowego, za które odpowiadają te same bakterie.

Objawy zapalenia prostaty w tym przypadku to między innymi:

• pilna potrzeba oddania moczu (często nasilająca się w nocy);
• pieczenie i ból podczas oddawania moczu;
• ból podczas wytrysku (przy uwolnieniu nasienia);
• ból w dolnej części pleców (w niektórych przypadkach także ból nóg);
• problem z odbytem (głównie ból w okolicy odbytu);
• uczucie ciężkości zlokalizowane za moszną;
• zaburzenia lub brak erekcji;
• krew w nasieniu;
• zatory przy mikcji.

4. Bezobjawowe zapalenie prostaty

Ostatni typ zapalenia gruczołu krokowego, jak sama nazwa wskazuje nie wywołuje żadnych dolegliwości, które mogłyby świadczyć o rozwoju procesu zapalnego. W związku z tym, schorzenie to jest trudne do zdiagnozowania. Rozpoznanie następuje więc zazwyczaj przypadkowo na podstawie wyniku histopatologicznego lub poprzez badanie krwi pod kątem prostaty. Bezobjawowe zapalenie prostaty nie wymaga co prawda leczenia jednak może się ono przyczyniać do bezpłodności u mężczyzn [4].

Co powoduje zapalenie gruczołu krokowego? Przyczyny i czynniki ryzyka

Przyczyny rozwoju choroby u poszczególnych pacjentów mogą być różne. Wszystko zależy w tym przypadku od tego, jakiego rodzaju zapalenie gruczołu krokowego rozpoznano u konkretnego mężczyzny. Zupełnie inne czynniki mogą bowiem odpowiadać za schorzenia bakteryjne oraz niebakteryjne, a także za przewlekłe i ostre zapalenie prostaty.

Jeśli chodzi o niebakteryjne zapalenie prostaty, przyczyny tego schorzenia niestety wciąż nie zostały do końca poznane [5]. Uważa się, że za jego rozwój mogą być odpowiedzialne jakiegoś rodzaju mikroorganizmy, które nie wywołują infekcji bakteryjnej i tym samy nie są obecne w krwi czy moczu. Niektórzy sądzą też, że zapalenie może być w tym przypadku powodowane obecnością drażniących substancji w moczu, takich jak alkohol czy ostre przyprawy. Oprócz tego, za przyczyny niebakteryjnej odmiany tej choroby uważa się również nieprawidłową reakcję układu odpornościowego na wcześniejszą infekcję dróg moczowych, uszkodzenie nerwów w obrębie miednicy (powstałe np. w wyniku urazu fizycznego lub zabiegu chirurgicznego) czy też napięcie dna miednicy.

Przyczyny zapalenia prostaty o podłożu bakteryjnym to przede wszystkim zakażenie bakteryjne tkanek gruczołu krokowego [6]. Bardzo często jest to wynikiem przemieszczania się bakterii z cewki moczowej właśnie do prostaty. W związku z tym, iż w gruczole produkującym wydzielinę dla plemników znajdują się wspomniane bakterie, bardzo często pada pytanie czy można zarazić partnera takimi drobnoustrojami podczas współżycia. Odpowiedź brzmi: nie. Zapalenie prostaty nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową, a zatem nie ma możliwości zarażenia partnera seksualnego bakteriami, które ją wywołują.

Rozwój zapalenia prostaty może być też związany z zupełnie innymi schorzeniami w obrębie gruczołu krokowego. Choroba ta bywa między innymi pokłosiem łagodnego przerostu prostaty, kamieni prostaty lub nowotworu stercza.

Czynniki ryzyka

Jak w przypadku każdego innego schorzenia istnieją pewne czynniki ryzyka, które predysponują pacjentów do rozwoju zapalenia gruczołu krokowego [7]. Wśród nich należy wymienić:

• wiek (choroba ta najczęściej występuje u mężczyzn w średnim wieku);
• wcześniejsze zapalnie gruczołu krokowego;
• zapalenie pęcherza lub cewki moczowej;
• niedawna infekcja w obrębie układu moczowego;
• uraz miednicy;
• korzystanie z cewnika w cewce moczowej;
• zarażenie HIV/AIDS;
• poddanie się biopsji gruczołu krokowego.

Diagnozowanie i badania

Jeśli tylko zauważymy jakiekolwiek niepokojące objawy związany z funkcjonowanie naszego układu moczowo-płciowego, należy jak najszybciej umówić się na wizytę do lekarza. W pierwszej kolejności może być to lekarz pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby skieruje nas następnie do urologa. Jak zatem wygląda diagnostyka i jakie badania może nam zlecić lekarz podejrzewając zapalenie prostaty? Postępowanie specjalistyczne w tym przypadku można podzielić na trzy etapy:

1. Osobista dokumentacja medyczna

Na początku lekarz musi zebrać możliwie jak najdokładniejsze informacje na temat historii medycznej pacjenta. Dodatkowo prześledzi także choroby występujące w jego najbliższej rodzinie oraz pojawiających się u niego objawów i ich nasilenia. Szczegółowe zapoznanie się z dokumentacją medyczną danej osoby oraz przeprowadzenie z nią dokładnego wywiadu mają bardzo duże znaczenie, gdyż jest to podstawa do dalszego diagnozowania pacjenta w kierunku schorzeń w obrębie prostaty. Zebranie tych wszystkich informacji pozwala też zdecydować o tym, jakie badania powinny jeszcze zostać wykonane.

2. Badanie fizykalne

Po zapoznaniu się z informacjami na temat stanu zdrowia pacjenta, lekarz przystępuje do badania fizykalnego. Składa się ono tak naprawdę z dwóch części. Jest to zatem:

• ogólne badanie ciała – podejrzewając zapalenie prostaty lekarz sprawdza między innymi ewentualną wydzielinę z cewki moczowej, a także dokonuje oględzin jąder, moszny i prącie, aby ocenić jakiekolwiek zmiany w ich wyglądzie, takie jak opuchlizna, zgrubienia czy uwypuklenia lub tkliwość tych narządów;
• badanie palpacyjne –  inaczej badanie per rectum, jest to badanie prostaty przez odbyt. W jego trakcie lekarz wprowadza do odbytnicy pacjenta palec wskazujący, dzięki czemu może dokonać oceny gruczołu krokowego. Poprzez takie badanie lekarz jest w stanie określić jego wielkość, tkliwość oraz wrażliwość, a także może ocenić czy występują w jego obrębie jakiekolwiek niepokojące zmiany. Choć badanie to raczej nie jest bolesne, dla komfortu pacjentów lekarze często stosują żel znieczulający. Warto podkreślić, że badanie per rectum jest podstawową diagnostyką chorób stercza. Dlatego mniej więcej po 40. roku życia, każdy mężczyzna powinien się mu profilaktycznie poddawać przynajmniej raz w roku.

3. Badania medyczne

Chcąc wykluczyć inne schorzenia w obrębie prostaty, potwierdzić diagnozę czy określić rodzaj zapalenia gruczołu krokowego, urolog zwykle zleca wykonanie wybranych przez niego badań laboratoryjnych oraz obrazowy. Wśród tego typu badań może się znaleźć:

• badanie moczu – ogólne badanie moczu oraz posiew moczu pozwalają potwierdzić lub wykluczyć bakteryjne zapalenie układu moczowo-płciowego;
• badanie krwi – badania przesiewowe krwi oraz oznaczenie stężenia antygenu stercza PSA również pozwalają zdiagnozować zapalenie prostaty oraz określić jego rodzaj. W przypadku tej choroby wynik PSA jest często powyżej normy;
• ultrasonografia – badanie USG gruczołu krokowego pozwala ocenić przede wszystkim wielkość i kształt stercza. Pozwala także stwierdzić obecność ewentualnych zwapnień i kamicy gruczołu w jego obrębie;
• cystoskopia – jest to endoskopowe badanie pęcherza i cewki moczowej, które przede wszystkim pozwala potwierdzić albo wykluczyć choroby układu moczowego mogące dawać podobne objawy do zapalenia prostaty. Cystoskopia w pewnym stopniu umożliwia też ocenę gruczołu krokowego;
• badanie urodynamiczne – badanie to pozwala zdiagnozować problemy z oddawaniem moczu. W jego trakcie ocenia się długość procesu oddawania moczu u pacjenta, jego ilości, ciśnienie we wnętrzu pęcherza moczowego, ale także odbytnicy oraz napięcie mięśni zwieraczy. Badanie to pozwala potwierdzić lub wykluczyć choroby układu moczowego, które często dają podobne objawy do zapalenia stercza;
• biopsja – badanie polegające na pobraniu fragmentu tkanki gruczołu krokowego w celu potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu prostaty;
• badanie nasienia – posiew nasienia jest wykonywany bardzo rzadko w przypadku podejrzenia zapalenia prostaty. Lekarz może zdecydować o zleceniu takiego badania między innymi w sytuacji, gdy u pacjenta pojawia się krew w nasieniu.

Leczenie zapalenia prostaty w zależności od przyczyny infekcji

Nie ma jednego sposobu leczenia zapalenia gruczołu krokowego, który byłby stosowany u wszystkich pacjentów. To jakie metody zostaną wykorzystane, aby skutecznie wyleczyć stan zapalny prostaty u poszczególnych mężczyzn w głównej mierze zależy bowiem od tego, co go spowodowało [5]. Zatem jak wyleczyć to schorzenie? Dostępne sposoby walki z nim dzielimy na te wykorzystywane przy zapaleniu niebakteryjnym oraz przy stanie, który został wywołany drobnoustrojami.

Jak leczyć niebakteryjne zapalenie prostaty?

W związku z tym, że przyczyny rozwoju niebakteryjnego stanu zapalnego prostaty nie są do końca znane, jego leczenia jest dość trudne. Lekarze proponują jednak pacjentom różne metody walki z tym schorzeniem, między innymi obejmujące stosowanie odpowiednich antybiotyków. Jakie są zatem dobrze już znane i nowe metody leczenia niebakteryjnego zapalenia gruczołu krokowego?

1. Alfa blokery

W łagodzeniu objawów towarzyszących zapaleniu prostaty stosuje się między innymi leki blokujące receptory alfa, czyli tak zwane alfa blokery. Preparaty tego typu pomagają przede wszystkim rozluźnić szyjkę pęcherza moczowego oraz mięśnie gładkie gruczołu krokowego, w miejscu gdzie łączy się on z pęcherzem [8]. Dzięki temu zmniejsza się nacisk prostaty na cewkę moczową. Co za tym idzie poprawia się przepływ moczu oraz wyraźnie złagodzone zostają dolegliwości bólowe towarzyszące mikcji. Najczęściej stosowane w leczeniu zapalenia prostaty alfa blokery to między innymi:

• doksazosyna;
• tamsulozyna;
• alfuzosyna.

Stosowanie alfa blokerów u niektórych pacjentów może wywołać skutki uboczne, takie jak ból głowy, zawroty, omdlenia czy nadmierne zmęczenie. Czasami leki te mogą też być przyczyną wytrysku wstecznego, czyli cofania się nasienia do pęcherza moczowego podczas wytrysku. Nie jest to jednak groźne, gdyż nasienie wydostaje się na zewnątrz podczas oddawania moczu, a objaw ten mija, gdy pacjent odstawi leki.

Alfa blokerów nie powinny stosować osoby z częstymi napadami omdleń oraz pacjenci ze zbyt niskim ciśnieniem tętniczym krwi.

2. Środki przeciwzapalne i rozkurczające

Leczenie niebakteryjnego zapalenia gruczołu krokowego może obejmować stosowanie różnego rodzaju preparatów. Chcąc poradzić sobie z dokuczliwymi objawami wywoływanymi przez zapalenie prostaty, leki bez recepty są często podstawą terapii. Są to przede wszystkim leki przeciwzapalne (NLPZ), przeciwbólowe oraz rozkurczające mięśnie, ale także preparaty stosowane w celu zmniejszenia wpływu testosteronu na gruczoł krokowy [5]. U pacjentów najczęściej stosuje się takie preparaty jak:

• oksybutynina – zmniejsza napięcie oraz ilość skurczów mięśni gładkich pęcherza moczowego, przez co zwiększa się jego pojemność i zmniejsza się częstotliwość niekontrolowanego oddawania moczu;
• doksazosyna – zmniejsza napięcie mięśni gładkich, poprawia przepływ moczu, ułatwia opróżnianie pęcherza moczowego oraz ogranicza retencję moczu;
• prazosyna – zmniejsza nacisk gruczołu krokowego na cewkę moczową, poprawia przepływ moczu oraz powoduje zmniejszenie bólu podczas oddawania moczu;
• terazosyna – ogranicza napięcie mięśni gładkich, usprawnia przepływ moczu, a także pozwala na łatwiejsze opróżnianie pęcherza moczowego.

3. Leczenie przy użyciu fali uderzeniowej

Leczenie zapalenia prostaty to nie tylko terapia farmakologiczna. Niektórym pacjentom lekarze mogą również zalecić skorzystanie z terapii falą uderzeniową ESWT (z ang. Extracorporeal Shock Wave Therapy). Metoda ta polega na wykorzystaniu specjalnego sprzętu generujące akustyczne fale uderzeniowe o odpowiednio dobranej częstotliwości oraz mocy. Są one następnie aplikowane bezpośrednio w obszarze krocza pacjenta za pomocą specjalnej głowicy posmarowanej żelem, która jest przykładana do skóry. W rezultacie działania fal poprawia się ukrwienie gruczołu krokowego, dzięki czemu dolegliwości wywołane przez stan zapalny zostają ograniczone [9].

Coraz częściej mówi się też o możliwościach, jakie w przypadku zapalenie prostaty może dawać leczenie laserem. Nie zalicza się ono jednak wciąż do standardowych terapii stosowanych w tego typu schorzeniach.

4. Leczenie naturalne i domowe sposoby

Zapalenie gruczołu krokowego powoduje uciążliwe dolegliwości, które przeszkadzają pacjentom w normalnym funkcjonowaniu. Wśród stosowanych przez wielu mężczyzn metod radzenia sobie z nimi, znajdują się też oczywiście naturalne i domowe sposoby leczenia [10]. Mogą one między innymi poprawić działanie układu moczowego pacjenta oraz złagodzić dolegliwości bólowe spowodowane stanem zapalnym. Takie domowe terapie mogą obejmować na przykład:

• zioła na zapalenie prostaty – leczenie ziołami może przynieść zaskakująco dobre rezultaty. Wśród ziół, które mogą pomóc pacjentom zwalczać objawy zapalenia gruczołu krokowego warto wymienić chociażby palmę sabałową, trawę żytnią, pokrzywę, wyciąg z kasztanów, kurkumę czy rumianek;
• terapię ciepłem – w zwalczaniu dolegliwości powodowanych stanem zapalnym pomóc może rozgrzewanie okolic krocza. Warto więc na przykład brać gorące kąpiele lub stosować nasiadówki. W tym celu można również wykorzystać specjalne podkładki grzejące oraz termofory wypełnione gorącą wodą;
• zmianę diety – uważa się, że w przypadku takiego schorzenia jak zapalenie prostaty dieta może wpływać na jego rozwój oraz przebieg. Zaleca się zatem, aby pacjenci unikali w czasie choroby pikantnych i kwaśnych potraw, cukru, kofeiny, żywności wysoko przetworzonej oraz napojów gazowanych i alkoholu. Warto też zwiększyć ilość wypijanej każdego dnia wody;
• unikanie czynności nadwyrężających prostatę – sport to zdrowie, ale w przypadku zapalenia gruczołu krokowego należy unikać aktywności, które mogą negatywnie wpływać na prostatę. Rower na przykład nie jest zupełnie wykluczany, ale nie należy spędzać na nim zbyt wiele czasu. Co ciekawe, prostacie może też szkodzić długotrwałe siedzenie na twardym krześle, dlatego szczególnie zadbajmy o wygodę w czasie trwania choroby.

5. Masaż prostaty

Wymienione powyżej metody to jednak nie wszystkie możliwości radzenia sobie z chorobą w naturalny sposób. Jeśli bowiem chodzi o zapalenie prostaty, leczenie naturalne może odbywać się także w gabinecie lekarskim, pod postacią masażu prostaty.

Część specjalistów uważa, że w leczeniu stanu zapalnego stercza pomóc mogą częste ejakulacje, które pobudzają przepływ wydzieliny w kanalikach gruczołów prostaty. Dlatego zalecają oni co najmniej co 3 dni wykonywanie masażu stercza. Zabieg ten polega na uciskaniu przez lekarza palcem całej powierzchni gruczołu krokowego, od jego krawędzi bocznych ku środkowi. W efekcie można na jakiś czas uzyskać efekt ograniczenia nasilenia bólu odczuwanego przez pacjenta z zapaleniem prostaty.

Jak leczyć bakteryjne zapalenie prostaty?

Jeśli u pacjenta zdiagnozowane zostanie zakażenie drobnoustrojami, które w efekcie wywołało zapalenie prostaty, wdrażane zostaje leczenie farmakologiczne. Stosowane w tym przypadku leki na zapalenie prostaty o podłożu bakteryjnym to oczywiście antybiotyki. W zależności od tego jakie bakterie zostały wykryty oraz czy choroba ma charakter ostry czy przewlekły, lekarz decyduje o tym jaki antybiotyk powinien być stosowany przez konkretnego pacjenta.

1. Antybiotyki

W przypadku ostrego zapalenia gruczołu krokowego, antybiotyki stosuje się zdecydowanie najczęściej [11]. Terapia ta w większości przypadków daje bowiem bardzo pozytywne efekty [3], [6], [12] . Wielu pacjentów zastanawia się jaki jest najskuteczniejszy antybiotyk na zapalenie prostaty, ale nie ma jednej odpowiedni na to pytanie. Schorzenie to mogą bowiem wywoływać różne bakterie, dlatego w ich leczeniu zastosowane muszą być też różne leki dobrane przez lekarza. Co ciekawe, nawet u pacjentów, u których zakażenie bakteriami nie zostało potwierdzone, urolodzy często decydują się na zastosowanie antybiotyków do momentu ewentualne wykluczenia zapalenia bakteryjnego. W przypadku ostrego charakteru choroby może to bowiem znacząco przyśpieszyć powrót pacjenta do zdrowia.

Antybiotyki należy przyjmować co najmniej przez 14 dni lub dłużej, jeśli takie zalecenia wyda nam lekarz. W niektórych sytuacjach pojawia się również konieczność dożylnego stosowania leków, na przykład gdy u pacjenta dojdzie do zatoru przy oddawaniu moczu. Wówczas musi on być również hospitalizowany i zacewnikowany, zwłaszcza gdy u pacjenta występuje ryzyko odporności na antybiotyk [12]. Dotyczy to jednak mniej niż co 6 pacjenta.

W leczeniu przewlekłego bakteryjnego zapalenia gruczołu krokowego również wykorzystuje się antybiotyki. W tym przypadku jednak pacjenci z reguły muszą przyjmować leki przez dłuższy okres czasu, zazwyczaj od 8 do 12 tygodni [2]. Taka terapia stosowana jest też u mężczyzn, którzy zmagają się z nawracającym zapaleniem prostaty, będącym często efektem niedoleczenia wcześniej już istniejącego stanu zapalnego.

W przypadku takiego schorzenia jak przewlekłe bakteryjne zapalenie prostaty, antybiotyki stosowane u pacjentów to między innymi:

• cefalosporyny – ma szerokie spektrum działania antybakteryjnego, zwłaszcza w stosunku do bakterii E. coli będących częstą przyczyną zapalenia prostaty;
• doksycyklina – wykazują aktywność wobec wielu gatunków bakterii, w tym tych wrażliwych, wywołujących zakażenia w obrębie układu moczowo-płciowego;
• fluorochinolony – preparaty o działaniu bakteriobójczym stosowane w przypadku ciężkich i powikłanych zakażeń bakteryjnych;
• makrolidy – leki wykazujące szeroki zakres działania i jednocześnie wysoki stopień bezpieczeństwa użytkowania;
• trimetoprim i sulfametoksazol (kotrimoksazol) – mieszanina tych dwóch substancji hamuje rozwój wielu różnych szczepów bakterii.

Rokowania i skuteczność leczenia

Zapalenie gruczołu krokowego jest chorobą, której leczenie bywa trudne. Nie jest to jednak schorzenie nieuleczalne. Aż ok. 80% pacjentów może powiedzieć: wyleczyłem zapalenie prostaty. W przypadku bakteryjnego podłoża choroby udaje się trwale wyleczyć ok. 50-60% mężczyzn, natomiast u pozostałych pacjentów często dochodzi do późniejszego jej nawrotu [13].

Jeśli natomiast chodzi o niebakteryjne zapalenie gruczołu krokowego ryzyko, iż leczenie nie przyniesie oczekiwanych efektów jest większe. W związku z tym, że do końca nie znamy źródła choroby, może się na przykład okazać, że antybiotyki nie zostały właściwie dobrane, przez co nie dojdzie do pełnego wyleczenia schorzenia. Zdarzają się również przypadki, gdy zapalenie stercza jest na tyle poważne, iż konieczne staje się przeprowadzenie operacji prostaty lub cewki moczowej. Są to jednak bardzo rzadkie sytuacje.

Nieleczone zapalenie prostaty może oczywiście wywoływać powikłania. Choć nie są to częste przypadki, u pacjenta może między innymi dojść do powstania ropni w okolicy prostaty, ale także do sepsy czy wstrząsu septycznego. Dlatego w momencie, gdy pojawią się pierwsze objawy choroby należy koniecznie zgłosić się do lekarza, by poddać się odpowiedniemu leczeniu.

Bibliografia i przypisy

Aby rozwinąć spis źródeł, naciśnij tutaj.