Nietrzymanie moczu | Przyczyny, objawy i leczenie inkontynencji. Odzyskaj kontrolę nad pęcherzem!

Nietrzymanie moczu to bardzo wstydliwy problem dla każdego pacjenta. Co prawda dotyczy on częściej kobiet, jednak z tym kłopotliwym schorzeniem mierzy się także bardzo wielu mężczyzn. Oczywiście jednorazowe popuszczenie moczu może zdarzyć się każdemu i nie musi wiązać się z żadną chorobą. Kiedy jednak przytrafia się nam to regularnie lub objawy ulegają nasileniu, należy skonsultować się ze specjalistą. Czym zatem może być spowodowany taki problem z trzymaniem moczu i jakie są sposoby jego leczenia? Oto najważniejsze informacje na ten temat.

Spis treści:

1. Inkontynencja – czym charakteryzuje się chorobowe nietrzymanie moczu?
2. Jak wygląda oddawanie moczu u zdrowej osoby?
3. Objawy nietrzymania moczu
4. Przyczyny nietrzymania moczu
5. Diagnozowanie i podstawowe badania
6. Jak leczyć nietrzymanie moczu?
7. Domowe sposoby i leczenie zachowawcze
8. Leki na nietrzymanie moczu i inne środki farmakologiczne
9. Mało inwazyjne zabiegi
10. Zabiegi inwazyjne i operacja na nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu – wstydliwa utrata kontroli nad pęcherzem

Oddawanie moczu u zdrowej osoby jest zależne od jej woli i może ona w pełni panować nad tym, kiedy się to wydarzy. Problem zaczyna się wówczas, gdy nie jesteśmy w stanie samodzielnie i świadomie kontrolować momentu rozluźnienia mięśni dna miednicy, by oddać mocz. Oficjalna nazwa tego przykrego schorzenia to inkontynencja, a jej objawy mogą mieć różne nasilenie. U części osób może zdarzać się niekontrolowane popuszczanie podczas kaszlu. U innych, nagły i całkowity wyciek płynu z pęcherza, kiedy pacjent nie jest w stanie dotrzeć na czas do toalety. W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób nietrzymanie moczu ICD-10 zostało oznaczone symbolem N39.3 oraz N39.4.

Najważniejszym objawem tego schorzenia jest oczywiście niekontrolowane oddawanie moczu. Wbrew pozorom nie jest to jednak wyłącznie problem fizjologiczny, ale także psychologiczny [1]. Osoby zmagające się z taką dolegliwością wstydzą się jej i czują się bardzo niepewnie, co znacząco pogarsza ich jakość życia. Wpływa to negatywnie na sferę seksualną, ale wiele osób z powodu nietrzymania moczu ma opory przed podejmowaniem aktywności fizycznej oraz nawiązywanie relacji międzyludzkich. W efekcie, w obawie przed popuszczeniem i nabawieniem się wstydu z tego powodu, wielu pacjentów wycofuje się z życia społecznego.

Choć nietrzymanie moczu jest problemem, który nasila się wraz ze starzeniem się naszego organizmu, nie dotyka on wyłącznie osób starszych. Dlatego też warto pamiętać, że ze schorzeniem tym możemy skutecznie walczyć na różne sposoby. Aby ograniczyć popuszczanie i zwiększyć swój komfort życiowy na co dzień czasem wystarczy zmienić niektóre ze swoich nawyków lub zastosować proste leczenie zalecone nam przez lekarza.

Jak wygląda oddawanie moczu z fizjologicznego punktu widzenia?

Produkowany przez nerki mocz spływa w dół do pęcherza, który jest stopniowo napełniany. Płyn jest zatrzymywany w pęcherzu dzięki mięśniom dna miednicy, które zaciskają cewkę moczową. W momencie, gdy pęcherza jest już pełny mózg otrzymuje odpowiedni sygnał i w rezultacie zaczynamy czuć potrzebę skorzystania z toalety. Kiedy jesteśmy gotowi do oddania moczu mózg wysyła sygnał do mięśni dna miednicy, które się rozluźniają. Sygnał dociera również do mięśni pęcherza, które kurczą się i dochodzi do wydalenia moczu na zewnątrz [2].

U osób, u których zdarza się nie trzymanie moczu pojawiają się problemy z prawidłowym działaniem wspomnianych mięśni dna miednicy oraz mięśni pęcherza moczowego. W efekcie dochodzi do ich mimowolnego rozluźniania się, co powoduje wyciekanie lub niekontrolowane oddanie moczu u pacjenta.

Jak rozpoznać nietrzymanie moczu? Objawy problemów z kontrolą pęcherza

Objawy nietrzymania moczu występujące u poszczególnych pacjentów mogą się od siebie różnić, zwłaszcza pod względem ich nasilenia [3], [4], [5]. Niektóre osoby doświadczają jedynie sporadycznego i niewielkiego popuszczania płynu, a inne muszą mierzyć się z nagłym i niekontrolowanym oddawaniem moczu. Należy też podkreślić, że w przypadku pacjentów cierpiących na nietrzymanie moczu objawy zależą głównie od tego, jakie rodzaje tego schorzenia dotyczą poszczególnych osób. Może być to więc:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu – jedno z najczęściej występujących dolegliwości tego typu. Jest to powszechny problem u starszych kobiet, rzadziej pojawia się u mężczyzn. Wynika ono z osłabienia mięśni dnia miednicy. Z tego powodu mocz wycieka na zewnątrz, gdy wywieramy nacisk na pęcherz, np. kaszląc, śmiejąc się, pochylając się czy ćwicząc. Schorzenie to może mieć charakter łagodny, umiarkowany lub silny, dlatego niektóre osoby popuszczają kilka kropel, a inne większość moczu znajdującego się w pęcherzu;
• naglące nietrzymanie moczu – jest to tzw. nadreaktywny pęcherz. Schorzenie to objawia się nagłą i niezwykle silną potrzebą oddania moczu. Parcie na mocz jest tak duże, że nie pozwala dotrzeć na czas do toalety i kontrolować mikcji. W zaawansowanym stadium pacjenci mogą odczuwać ciągłe parcie na pęcherz oraz potrzebę wielokrotnego oddawania moczu w ciągu dnia i nocy (nokturia). Taka nadaktywność może być spowodowana np. infekcją układu moczowego lub chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak cukrzyca, stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona. Pęcherz nadreaktywny częściej występuje też u mężczyzn, którzy mają problemy z prostatą;
• nietrzymanie moczu z przepełnienia – dolegliwość ta cechuje się niekontrolowanym wydostawaniem się małych ilości moczu z przepełnionego pęcherza, którego ściany są nadmiernie rozciągnięte. Może ona wynikać z chorób ogólnoustrojowych, takich jak cukrzyca, ale najczęściej występuje kropelkowe nietrzymanie moczu u mężczyzn z przerostem prostaty;
• czynnościowe popuszczanie moczu – nie jest spowodowane żadną chorobą, a po prostu problemami z dotarciem do toalety na czas. Występuje zazwyczaj u osób starszych, które np. mają trudności z poruszaniem się;
• mieszane nietrzymanie moczu – występuje, gdy któreś z wymienionych rodzajów nietrzymania moczu łączą się ze sobą, np. kiedy podczas ćwiczeń odczuwamy nagłą i pilną potrzebę oddania moczu.

Dlaczego pojawia się nietrzymanie moczu? Przyczyny i czynniki ryzyka

Należy pamiętać, że problem z nietrzymaniem moczu nie jest sam w sobie chorobą, a jedynie objawem schorzeń rozwijających w naszym organizmie. Tego typu dolegliwości mogą wynikać chociażby z infekcji układu moczowego, różnego rodzaju podrażnień w jego obrębie lub też są one rezultatem przyjmowania określonych leków czy jednym z objawów postępującego procesu starzenia się organizmu [6].

Najczęstsze przyczyny nietrzymania moczu to:

• słabe mięśnie pęcherza;
• nadaktywne mięśnie pęcherza  – wywołuje to nagłą potrzebę mikcji np. podczas zmiany pozycji ciała, dlatego nadaktywność pęcherza może powodować nietrzymanie moczu w nocy i w ciągu dnia;
• słabe mięśnie dna miednicy – wówczas występuje nietrzymanie moczu przy kaszlu lub podczas ćwiczeń;
• ciąża i poród – źródłem problemów z niekontrolowanym oddawaniem moczu w młodym wieku u kobiet mogą być też przyczyny ginekologiczne. W czasie ciąży wpływają na to zmiany hormonalne i rosnąca waga płodu [7]. Nietrzymanie moczu po porodzie może być też spowodowane osłabieniem mięśni i nerwów w obrębie pęcherza lub też wystąpić po cewnikowaniu;
• kamienie układu moczowego – stanowią przeszkodę w obrębie układu moczowego, przez co blokują normalny przepływ moczu i prowadzą do zaburzeń w jego oddawaniu;
• menopauza – nietrzymanie moczu u kobiet może mieć swoje początki po menopauzie, kiedy organizm wytwarza mniej estrogenu [8]. Bark odpowiedniej ilości tego hormonu wpływa na pogorszenie się stan tkanek , w tym mięśni dna miednicy;
• operacja usunięcia macicy – u kobiet pęcherz i macica są podtrzymywane przez wiele takich samych mięśni, w tym przez mięśnie dna miednicy. Operacja usunięcia macicy może je zatem osłabić lub nawet uszkodzić i w rezultacie wywołać problemy z oddawaniem moczu;
• powiększenie gruczołu krokowego – niejeden mężczyzna z przerostem prostaty przede wszystkim skarży się właśnie na kłopoty z oddawaniem moczu, co jest spowodowane zaciskaniem się gruczołu krokowego na cewce moczowej [9];
• uszkodzenie nerwów – nietrzymanie moczu może mieć też przyczyny neurologiczne, gdy uszkodzeniu ulegną nerwy sprawujące kontrolę nad pęcherzem moczowym [10]. Może być to spowodowane m.in. stwardnieniem rozsianym, cukrzycą lub chorobą Parkinsona;
• zapalenie prostaty – nietrzymanie moczu u mężczyzn może wynikać też z infekcji w obrębie gruczołu krokowego.

Czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo popuszczania

Prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z trzymaniem moczu jest większe w pewnych grupach pacjentów [11]. Czynniki ryzyka, które mogą nas predysponować do rozwinięcia się takich dolegliwości to:

• płeć – popuszczanie moczu u mężczyzn jest często związane z przerostem prostaty, a u kobiet może wynikać z ciąży i porodu lub z menopauzy;
• wiek – w wyniku procesu starzenie się organizmu osłabieniu ulegają mięśnie odpowiedzialne za utrzymywanie moczu, a dodatkowo zwiększa się częstotliwość mimowolnych skurczy mięśni pęcherza;
• otyłość – nadmierna waga to dodatkowy nacisk na elementy układu moczowego, ale podnosi się także ciśnienie w jamie brzusznej , co prowadzi do problemów z trzymaniem moczu;
• palenie tytoniu – palacze mają tendencję do kaszlu, co prowadzi do nadmiernego wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej.

Diagnozowanie i określenie źródła problemów

Aby możliwe było wdrożenie odpowiedniego leczenia konieczne jest określenie tego, jakiego rodzaju problemy z moczem występują u danego pacjenta. Do jakiego lekarza należy się w tym wypadku udać? Na początku może być to lekarz pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby skieruje nas następnie do urologa. W ramach prowadzonej diagnostyki u pacjenta przeprowadzane są zazwyczaj podstawowe badania fizykalne i laboratoryjne, a także badania obrazowe i urodynamiczne czy cystoskopia.

Do najczęściej wykonywanych i zlecanych badań, gdy problemem jest trzymanie moczu należą:

• wywiad z pacjentem – lekarz przeprowadza z pacjentem rozmowę dotyczącą jego historii medycznej, w trakcie której wypełniany jest też kwestionariusz objawów;
• badanie fizykalne – w trakcie badania lekarz ocenia narządy płciowe oraz prostatę u mężczyzn. Pacjent może też zostać poproszony np. o wykonanie skłonu, aby sprawdzić reakcję układu moczowego na wysiłek;
• prowadzenie dziennika mikcji – przez kilka dni pacjent zapisuje informacje dotyczące tego jakie ilości płynów wypija, jak często oddaje mocz, jak duża objętościowo jest mikcja oraz jak często dochodzi do niekontrolowanego oddawania moczu i w jakich ilościach. Dzięki temu identyfikowane są też  problemy w zachowaniu i nawykach dietetycznych pacjenta, które mogą powodować nietrzymanie moczu;
• badanie moczu – pozwala potwierdzić lub wykluczyć ewentualną infekcję w obrębie układu moczowego;
• badanie urodynamiczne z pomiarem przepływu moczu – pozwala ocenić czas trwania procesu oddawania moczu u pacjenta, jego ilość, ciśnienie we wnętrzu pęcherza moczowego i odbytnicy, a także ilość moczu resztkowego i napięcie mięśni zwieraczy;
• USG dna miednicy – badanie obrazowe pozwalające ocenić m.in. kształt cewki moczowej oraz stan mięśni dna miednicy;
• cystoskopia – pozwala ocenić stan cewki moczowej oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości występujące w drogach moczowych.

Jak leczyć nietrzymanie moczu? Leczenie farmakologiczne, domowe sposoby i zabiegi w przypadku bardziej zaawansowanych problemów

Nietrzymanie moczu nie jest szczególnie groźnym schorzeniem, które zagrażałoby naszemu zdrowiu. Nawet bardzo delikatne popuszczanie powoduje jednak ogromny dyskomfort i jest uciążliwe. Dlatego też już w sytuacji, gdy dotyka nas mało nasilone nietrzymanie moczu, leczenie jest wskazane [5]. Początkowo wystarczyć może zastosowanie domowych sposobów lub zmiana naszych codziennych nawyków. Z czasem może natomiast zajść potrzeba przyjmowania różnorakich leków lub nawet poddania się odpowiednim zabiegom.

Leczenie zachowawcze na nietrzymanie moczu – domowe sposoby, ćwiczenia i kontrolowanie nawyków

Leczenie zachowawcze powinno zostać zastosowane przez wszystkie osoby cierpiące na nietrzymanie moczu, niezależnie od stopnia nasilenia objawów. Dbanie o prawidłową wagę ciała, pozbycie się niezdrowych uzależnień, odpowiedni trening kluczowych w tym kontekście mięśni oraz wprowadzenie do swojej codzienności dobrych nawyków może skutecznie zniwelować popuszczanie zarówno u osób z lekkim, jak i zaawansowanym stopniem tej dolegliwości [12]. Wśród domowych sposobów na zatrzymanie popuszczania należy wymienić:

1. Pozbycie się zbędnych kilogramów

Nadwaga może powodować lub nasilać problemy z nietrzymaniem moczu. Dlatego warto o siebie zadbać i zgubić zbędne kilogramy. Tak naprawdę wystarczy schudnąć tylko o 10%, aby zredukować nasilenie tej dolegliwości o połowę. Warto też pamiętać, że nadwaga może być przyczyną innych problemów zdrowotnych, które również mogą pośrednio wpływać na nietrzymanie moczu.

2. Rzucenie palenia

Badania kliniczne dowodzą, że palenie tytoniu stanowi czynnik ryzyka nietrzymania moczu. Nałogowi palacze częściej cierpią z powodu chronicznego kaszlu, co sprzyja niekontrolowanemu wydostawaniu się moczu na zewnątrz.

3. Ćwiczenia na nietrzymanie moczu

Jak wiadomo regularne przeprowadzanie treningu doskonale wzmacnia nasze mięśnie. W przypadku takiego schorzenia jak nietrzymanie moczu, ćwiczenia również mogą skutecznie zniwelować jego nieprzyjemne objawy [13]. Dają one pozytywne efekty zwłaszcza u osób, które zmagają się z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Odpowiednie ćwiczenia dna miednicy pozwalają bowiem wzmocnić mięśnie (tzw. mięśnie Kegla), które odpowiadają za kontrolowanie mikcji, a dodatkowo w przypadku kobiet poprawiają również jakość życia erotycznego. W efekcie możemy więc zniwelować odczuwany dyskomfort i czerpać z tego dodatkowe korzyści.

Trening mięśni dna miednicy jest bardzo prosty i można go wykonywać praktycznie w każdym miejscu. Jak zatem wyglądają takie ćwiczenia Kegla w nietrzymaniu moczu? Wystarczy postępować zgodnie z instrukcją:

• zlokalizuj odpowiedni mięsień (możesz to zrobić zatrzymując strumień moczu podczas mikcji);
• opróżnij pęcherz przed rozpoczęciem ćwiczeń, po czym ułóż się wygodnie (możesz leżeć lub siedzieć);
• napnij mięśnie na około 5-10 sekund (im dłużej będziesz regularnie ćwiczyć, czas ten powinien się również wydłużać);
• rozluźnij mięśnie na około 5-10 sekund i ponownie je napnij;
• powtarzaj co najmniej 3 razy dziennie w seriach po 10 powtórzeń .

4. Kontrolowanie wypijanych płynów

Niektóre osoby sądzą, że wstrzymywanie moczu poprzez wypijanie mniejszych ilości płynów jest dobrym rozwiązaniem i ograniczy niekontrolowane popuszczanie. Nie jest to jednak dobry pomysł, gdyż na pewno nie będziemy cieszyć się z parcia na pęcherz o dużej częstotliwości, co jest zwykle efektem takiego działania. Dziennie należy zatem wypijać co najmniej 1,5-2 litrów wody, choć ilość ta powinna zostać dostosowana do naszych potrzeb. W okresie dużych upałów lub podczas wysiłku fizycznego ilość tę należy zatem zwiększyć. Unikajmy przy tym picia tuż przed snem.

Ważne jest także to co pijemy w ciągu dnia. Przede wszystkim stawiajmy na wodę mineralną lub źródlaną albo na herbaty ziołowe czy ewentualnie mleko. Unikajmy za to tzw. stymulantów, które podrażniają drogi moczowe i wywołują nadmierne skurcze pęcherza. Chodzi tutaj m.in. o napoje energetyczne, gazowane oraz te zawierające kofeinę (np. kawa, czarna herbata).

5. Zaplanowanie czasu mikcji

Zarówno przetrzymywanie moczu, jak i jego zbyt częste oddawanie nie są dobre. Dlatego w przypadku problemów z niekontrolowanym popuszczaniem, lepiej jest planować swoje wizyty w toalecie, np. co 1,5 godziny, niż stresować się, gdy pojawi się nagła potrzeba oddania moczu. Wystarczy więc ustawić timer w telefonie, by pamiętać o regularnym korzystaniu z toalety.

Leczenie farmakologiczne i leki na nietrzymanie moczu

Domowe sposoby na nietrzymanie moczu nie zawsze przynoszą oczekiwane przez nas rezultaty. Kolejnym krokiem w walce z tą dolegliwością jest więc leczenie farmakologiczne, które obejmuje zarówno suplementy oraz leki bez recepty, jak i preparaty dostępne wyłącznie na receptę. Zastosowanie takiej terapii łączonej może przynieść naprawdę pozytywne efekty [5].

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku osób cierpiących na wysiłkowe nietrzymanie moczu leczenie farmakologiczne jest mocno ograniczone. Pacjenci cierpiący na inne rodzaje niekontrolowanego popuszczania mogą natomiast korzystać z dość szerokiej gamy preparatów zwalczających ten problem.

1. Ziołowe leki na nietrzymanie moczu

Zioła od wieków znane są ze swoich dobroczynnych właściwości, które pomagają nam leczyć najróżniejsze schorzenia. Dlatego, gdy naszym problemem jest nietrzymanie moczu leki ziołowe mogą okazać się naprawdę bardzo dobrym rozwiązaniem [12], [14]. Jakie zioła mogą okazać się skuteczne w tym przypadku? Jest to między innymi:

• palma sabałowa – powinna być stosowana przede wszystkim, gdy nietrzymania moczu jest spowodowane przerostem prostaty. Badania [15] wykazały wysoką skuteczność tej rośliny [6], która jest porównywana do terapii finasterydem;
• lakownica żółtawa – roślina ta wpływa na ograniczenie częstej potrzeby oddawania moczu. Dodatkowo może też skrócić czas wymagany do wyleczenia opryszczki narządów płciowych;
• korzeń maca – w przypadku, gdy to rozrost prostaty powoduje nietrzymanie moczu u mężczyzn leki zawierające korzeń maca pomagają zmniejszyć ilość cynku w organizmie [16]. To właśnie nadmiar cynku ma realny wpływ na zwiększanie się gruczołu krokowego;
• jedwab kukurydziany – wykazuje działanie przeciwutleniające i wpływa na redukcję stanów zapalnych. Roślina ta może również zmniejszać nokturię.

2. Cholinolityki

Leki cholinolityczne zawierają substancje, które blokują działanie przekaźnika wywołującego nieprawidłowe skurcze pęcherza [5]. To właśnie one skutkują nagłą potrzebę mikcji nawet, gdy pęcherz jest pusty. Cholinolityki zmniejszają więc konieczność częstego oddawania moczu, a jednocześnie zwiększają też objętość pęcherza, dzięki rozluźnieniu mięśnia wypierającego mocz.

Niektóre leki antycholinergiczne stosowane u osób z nietrzymaniem moczu to:

• tolterodyna;
• solifenacyna;
• fezoterodyna;
• oksybutynina.

Stosowanie cholinolityków łagodzi dolegliwości związane z nieprawidłowościami w oddawaniu moczu, ale leki te mogą też powodować skutki uboczne. U pacjentów mogą między innymi wystąpić zaparcia, nudności lub nadmierna suchość w ustach.

3. Mirabegron

Lek ten stosowany jest w leczeniu pęcherza nadreaktywnego. Jego składniki rozluźniają mięśnie pęcherza, dzięki czemu jest on w stanie utrzymać większą ilość moczu. Co więcej, stosowanie mirabegronu sprawia również, że mikcje są pełniejsze [5], a więc jednorazowo jesteśmy w stanie oddać większą ilość moczu. Preparat ten jest wydawany z przepisu lekarza. Jeśli chodzi o pęcherz nadreaktywny leki bez recepty również są dostępne w sprzedaży, jednak ich działanie może być słabsze.

Podobnie jak inne preparaty mirabegron może powodować skutki uboczne u przyjmujących go pacjentów. Są to między innymi bóle głowy, rozmazany obraz lub bóle pęcherza.

4. Alfa blokery

Alfa blokery to preparaty, które stosuje się w przypadku sporadycznego popuszczania. Ich działanie opiera się na rozluźnianiu mięśni pęcherza oraz mięśni gruczołu krokowego, dzięki czemu oddawanie moczu staje się łatwiejsze.

Niektóre tabletki na nietrzymanie moczu tego typu to:

• tamsulosyna;
• alfuzosyna;
• doksazosyna;
• sylodosyna.

Alfa blokery mogą u niektórych pacjentów wywoływać skutki uboczne, takie jak zawroty i bóle głowy, duszności lub nadmierne zmęczenie.

5. Leki hormonalne

U kobiet, zwłaszcza po menopauzie, z wiekiem spada poziom estrogenów. Hormony te odpowiedzialne są za utrzymanie właściwej elastyczności mięśni i tkanek. Ich mniejsza ilość w organizmie sprawia zatem, że mięśnie dna miednicy oraz tkanka łączna otaczająca cewkę moczową i pęcherz tracą swoją elastyczność i ulegają zubożeniu. Dlatego też u kobiet na nietrzymanie moczu stosowane mogą być leki hormonalne, które podnoszą poziom estrogenu. Efektem ich przyjmowania jest odmłodzenie tkanki w pochwie i drogach moczowych, co łagodzi problemy związanie z mikcją.

Produkty wspomagające wzmocnienie mięśni dna miednicy

W sprzedaży dostępne są także różnego rodzaju produkty dla kobiet, które pomagają skutecznie wyćwiczyć mięśnie dna miednicy. Pomagają one tym samym poprawić ich siłę i wytrzymałość. Są to między innymi pessary (małe, okrągłe wkładki umieszczane w pochwie), stożki dopochwowe czy tak zwane kulki gejszy.

Zabiegi mało inwazyjne i terapie stymulujące osłabione obszary

Jeśli dolegliwości związane z niekontrolowanym popuszczaniem są nasilone, a metody domowe i terapia farmakologiczna nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, leczenie nietrzymania moczu może obejmować też mało inwazyjne zabiegi. U pacjentów z tym problemem zastosowane mogą być takie terapie jak:

• wstrzyknięcie środków zwiększających objętość cewki moczowej – do ścian cewki wstrzykiwany jest specjalny wypełniacz. Pozwala on się jej zamknąć z większą siłą, a to powstrzymuje niekontrolowany wyciek moczu. Metoda ta wykazuje stosunkowo małą skuteczność w porównaniu do innych zabiegów.  Niestety z czasem działanie wypełniacza słabnie (terapię trzeba więc powtarzać), a dodatkowo po jego wstrzyknięciu wielu pacjentów skarży się na odczuwane pieczenie i dyskomfort;
• iniekcja toksyną botulinową typu A – przy pomocy igły i cystoskopu botoksem ostrzykuje się pęcherz u osób z nadreaktywnym pęcherzem oraz częstym parciem na pęcherz, co pomaga przede wszystkim w rozluźnieniu jego mięśni. Efekt może utrzymywać się 9-12 miesięcy i po tym okresie należy powtórzyć zabieg;
• elektrostymulatory nerwów krzyżowych – specjalne urządzenia generują bezbolesne impulsy elektryczne, które przekazywane są do nerwów odpowiedzialnych za pęcherz. Taka ich stymulacja sprawia, że pracują znacznie lepiej, co w efekcie pomaga zredukować mimowolne popuszczanie.

Operacja na nietrzymanie moczu – zabieg chirurgiczny, metody inwazyjne i taśmy

U pacjentów, u których objawy są bardzo poważne, a żadne z opisanych powyżej metod nie skutkują, stosowane są odpowiednio dobrane operacje [5]. Zabiegi, które mogą zostać wykonane u osób z nietrzymaniem moczu to między innymi:

• wszczepienie sztucznego zwieracza cewki moczowej – jest to zabieg na nietrzymanie moczu u mężczyzn. Stosowany jest tu system hydrauliczny, który umieszczany jest w mosznie oraz pod spojeniem łonowym. Jego zadaniem jest wspomaganie naturalnego zwieracza oraz ochrona pacjenta przed niekontrolowanym wyciekiem moczu;
• metoda TVT – metoda ta polega na wszczepieniu pod cewkę moczową specjalnej, syntetycznej taśmy, która stanowi dla niej podporę i tworzy połączenie z pęcherzem. Dodatkowo taśma z czasem przerasta naturalnymi tkankami i stymuluje produkcję kolagenu, który wzmacnia cewkę i ogranicza nietrzymanie moczu. Metoda z powodzeniem stosowana jest u osób z wysiłkowym nietrzymaniem moczu, a efekty terapii widoczne są już po 48 h;
• zabieg Burcha – operacja polega na przyszyciu tkanek sklepień pochwy do więzadeł nad spojeniem przy pomocy niewchłanialnych szwów. Dzięki temu uzyskuje się większą stabilność cewki moczowej, niwelując tym samym mimowolny wyciek moczu. Powikłania w przypadku tego zabiegu są bardzo rzadkie i wykazuje on wysoką skuteczność, gdyż dolegliwości ustępują u około 70% pacjentek.

Zalecenia po operacji i etap rekonwalescencji

Aby przeprowadzone operacje przyniosły oczekiwane rezultaty pacjenci muszą ściśle stosować się do zaleceń lekarza. W okresie rekonwalescencji osoby po operacji powinny między innymi:

• wybierać prysznic zamiast kąpieli, aby nie zanurzać się w wodzie;
• powstrzymywać się od współżycia przez ok. 8 tygodni;
• unikać używania tamponów (w przypadku kobiet);
• ograniczyć częstotliwość oddawania moczu do 1 mikcji co 3 godziny;
• stosować lekką dietę i unikać przemęczania się.

Podsumowanie – życie po zakończonym leczeniu

Nietrzymanie moczu to bardzo wstydliwa dolegliwość, która może wynikać z różnych chorób. Powoduje ona u pacjentów poczucie wstydu oraz często również problemy na tle nerwowym, które związane są z obawą przed popuszczeniem w najmniej odpowiednim momencie, np. podczas spotkania towarzyskiego. Stopnie nasilenia tej dolegliwości mogą być różne, ale należy pamiętać, że istnieje wiele sposobów ich leczenie, które pomogą nam uporać się z nimi i odzyskać komfort życia. Warto więc z nich skorzystać, by znów poczuć się pewnie.

Bibliografia i przypisy

Aby rozwinąć spis źródeł, naciśnij tutaj.